Literatura: terminy charakterystyczne dla średniowiecza

Zadanie 1
Do poniższych definicji dopasuj terminy: uniwersalizm, teocentryzm, anonimowość, asceza, dualizm, mistycyzm, pareneza, misteria, mirakle, moralitet

A. autorzy dzieł często nie ujawniali swego nazwiska –
B. spektakl, który poruszał tematykę świecką i miał dydaktyczny charakter –
C. sztuka, literatura, filozofia podejmowały te same tematy –
D. umartwianie ciała –
E. spektakl prezentujący wątki z Pisma Świętego –
F. wzór osobowy godny naśladowania –
G. Bóg znajduje się w centrum świata –
H. spektakl opowiadający o cudach dokonywanych przez Matkę Boską, świętych , męczennikach oraz o boskiej interwencji –
I. wiara w możliwość zjednoczenia się duszy ludzkiej z Bogiem, poznania Go za pomocą intuicji i objawienia –
J. świat podzielony jest na sferę sacrum i profanum –

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A. anonimowość.
B. moralitet.
C. uniwersalizm.
D. asceza.
E. misterium
F. pareneza.
G. teocentryzm.
H. mirakle
I. mistycyzm.
J. dualizm.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Literatura: Konrad z III części “Dziadów” – znajomość losów bohatera

Wskaż poprawne odpowiedzi

Zadanie 1
Monolog Konrada to

A. Wielka Improwizacja.
B. Improwizacja.
C. Wielka Przemowa.

Zadanie 2
Monolog Konrada ma charakter

A. refleksyjny.
B. funeralny.
C. konfesyjny.

Zadanie 3
Słowa: “Umarł Gustaw – narodził się Konrad” oznaczają

A. śmierć Gustawa.
B. duchową przemianę bohatera.
C. narodziny Konrada.

Zadanie 4
Konrad to

A. poeta, jednostka wybitna.
B. pisarz, jednostka, wybitna.
C. poeta, jednostka przeciętna.

Zadanie 5
Konrad zwraca się do Boga

A. prosząc o władzę nad “duszami ludzkimi”.
B. żądając władzy nad “duszami ludzkimi”.
C. żądając władzy królewskiej.

Zadanie 6
Na słowa Konrada

A. Bóg milczy.
B. Bóg odmawia.
C. Bóg wyraża zgodę.

Zadanie 7
Konrad chce nazwać Boga

A. tyranem.
B. carem.
C. królem.

Zadanie 8
Konrad przypisuje Bogu

A. mądrość, wiedzę, potęgę.
B. mądrość, empatię, potęgę.
C. mądrość, wiedzę, bezsilność.

Zadanie 9
Słowa: “Ja kocham cały naród!” oznaczają

A. miłość jednostkową bohatera.
B. miłość prywatną bohatera.
C. miłość bohatera do całego narodu.

Zadanie 10
Czyn Konrada ma charakter

A. prometejski.
B. mesjanistyczny.
C. obrazoburczy.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A

Zadanie 2
C

Zadanie 3
B

Zadanie 4
A

Zadanie 5
B

Zadanie 6
A

Zadanie 7
B

Zadanie 8
A

Zadanie 9
C

Zadanie 10
A
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Do matury: wypowiedź ustna – “Jakie wartości mogą być ważne dla człowieka? Omów zagadnienie na podstawie fraszki “Na dom w Czarnolesie” Jana Kochanowskiego i wybranych tekstów literackich.

Jan Kochanowski
“Na dom w Czarnolesie”

Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje;
raczyż błogosławieństwo dać do końca swoje!
Inszy niechaj pałace marmórowe mają
i szczerym złotogłowem ściany obijają,
Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym,
A Ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym,
pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością,
obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością.

Teza
Dla każdego człowieka ważne w życiu są inne wartości, do zrealizowania których dąży.

Argumenty
a. We fraszce “Na dom w Czarnolesie” podmiot liryczny zwraca się do Boga. Nie zależy mu na bogactwie. Prosi Boga o błogosławieństwo, o zdrowie, możliwość mieszkania w rodzinnym domu, ludzką życzliwość, spokojną starość i aby mógł zachować czyste sumienie.

b. Dla tytułowego bohatera komedii “Skąpiec” Moliera ważną wartością były pieniądze. Można powiedzieć, że ten człowiek stał się ich niewolnikiem. Chociaż był bardzo zamożnym człowiekiem, zachowywał się jak sknera. Nie pozwolił służbie ścierać kurzów z mebli, bo uważał, że w ten sposób sprzęty mogą się zniszczyć i trzeba będzie kupić nowe. Po przyjęciu domagał się zwrotu pieniędzy za niezjedzone potrawy. Bardziej kochał pieniądze niż własne dzieci.

c. Dla tytułowego bohatera utworu “Faust” J. W. Goethego do pewnego momentu ważne był zdobywanie wiedzy z różnych dziedzin. Temu poświęcił się całkowicie. Studiował filozofię, medycynę, prawo, teologię. Był wybitnym uczonym.

d. Dla Jacka Soplicy, bohatera “Pana Tadeusza” A. Mickiewicza, po jego wewnętrznej przemianie, najważniejszą wartością stała się walka za ojczyznę. Jako ksiądz Robak brał udział w wojnach napoleońskich: w bitwie pod Jeną, w szarży w wąwozie Somosierry. Potem jak emisariusz miał przygotować powstanie na Litwie przeciw Moskalom.

Podsumowanie
Dla człowieka mogą być ważne takie wartości jak: zdrowie, czyste sumienie, nauka, ojczyzna, pieniądze.