MIKROLEARNING, czyli krótko, prosto, ciekawie, na temat –“PIGUŁKI WIEDZY” na @dobrapolnistka QUIZY – na @quizy_z_polskiego

Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z języka polskiego po ósmej klasie

Praca z tekstem nieliterackim: Tadeusz Żeleński (Boy), „Obrachunki Fredrowskie” (fragment)

”ZEMSTA”
TEATR „ROZMAITOŚCI” W WARSZAWIE, 1924¹

Niezwykłe znaki na niebie i ziemi. Bilety na premierę „Rozmaitości” rozchwytane na kilka dni naprzód, licytowane. Afisz… Co za afisz! Nazwisko w nazwisko, same tuzy2. Najdrobniejsza rólka. A główne role to same chwały naszego teatru, z sędziwym Rapackim na
czele […].
O reżyserię, mimo całego szacunku do pracy Osterwy, gotów byłbym spierać się w licznych szczegółach. Nie umiem się pogodzić – we Fredrze przynajmniej – z tym stylem przybudówek reżyserskich, z tą obfitością kurantów3, organów, niemych scen, z tą pantomimą zwłaszcza (ksiądz w otoczeniu całego domu Cześnika, wracający po mszy z kaplicy zamkowej!) rozpoczynającą akt pierwszy, a odwracającą uwagę od początkowych słów tekstu. Zdaje mi się, że te słowa właśnie mają tyle „koloru lokalnego”, iż obywają się bez wszelkiej ilustracji. A na dowód, jak te zewnętrzne igraszki odwracają od istotnego ducha, wystarczy fakt, że po tylu zabiegach mających wydobyć „epokę” Wacław-Osterwa-reżyser siada przy Rejencie z rękami w kieszeni i z nogą założoną na nogę, czego, jako żywo, syn przy ojcu (o ile w ogóle ten raczył mu pozwolić usiąść) uczynić wówczas nie mógł…

Tadeusz Żeleński (Boy), „Obrachunki Fredrowskie”, Warszawa 1956.

1 W 1924 roku w warszawskim Teatrze Rozmaitości (od 1924 pn. Teatr Narodowy) odbyła się premiera „Zemsty” w reżyserii wybitnego aktora i reżysera Juliusza Osterwy (1885–1947). W postać Rejenta wcielił się Wincenty Rapacki (1840–1924), znany aktor starszego pokolenia.
2 tuz – tu: ktoś, kto jest znakomitością w danej dziedzinie
3 kurant – przyrząd umieszczony w zegarze, pozytywce itp., wygrywający jakąś melodię

Zadanie 1
Dokończ zdanie. Wskaż poprawną odpowiedź.

Pierwszy akapit tekstu Boya świadczy o

A. tendencji autora do podkreślania swojej roli.
B. dystansie autora tekstu wobec reżysera spektaklu.
C. emocjonalnym stosunku autora do opisywanych zdarzeń.

Zadanie 2
Dokończ zdanie. Wskaż poprawną odpowiedź.

Pisząc o „niezwykłych znakach na niebie i ziemi”, autor recenzji miał na uwadze

A. wydarzenia w teatrze w dniu premiery.
B. opinię krytyków teatralnych po premierze.
C. atmosferę przed premierą „Zemsty” w Teatrze Rozmaitości.

Zadanie 3
Dokończ zdanie. Wskaż poprawną odpowiedź.

Określenie „same tuzy” odnosi się do

A. wszystkich aktorów grających w przedstawieniu.
B. autora sztuki i reżysera spektaklu.
C. krytyków obserwujących premierę.

Zadanie 4
Która z informacji na temat fragmentu recenzji Tadeusza Boya-Żeleńskiego jest prawdziwa. Zaznacz P we właściwym miejscu.

A. Reżyserska interpretacja „Zemsty” przeszkadza widzom w skupieniu się na
tekście sztuki.
B. Uznanie dla rozwiązań reżysera zostało wyrażone za pomocą określeń „reżyserskie przybudówki” czy „zewnętrzne igraszki”.
C. Zachowanie Wacława-aktora podczas rozmowy z Rejentem jest zgodne
z obyczajowością epoki.

Zadanie 5
Na podstawie poniższych informacji rozpoznaj postacie z „Zemsty”, o których nie wspomina autor recenzji.

B. ubogi szlachcic, gaduła, lubiący się przechwalać – ………………………………..
C. podopieczna i bratanica Cześnika – ………………………………………………..
D. wdowa, pozbawiona własnego majątku, szuka bogatego męża – ………………….

Zadanie 6
Podaj sformułowanie wyrażające subiektywny charakter wypowiedzi autora recenzji.

………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 7
Na podstawie poniższej definicji słownikowej dopasuj wyrażenie z tekstu.

Zespół realiów charakterystycznych dla danego miejsca, środowiska, czasu – to
………………………………………………………………………………………………

Zadanie 8
Wyraz ‘rólka’ został utworzony od wyrazu A/B, za pomocą formantu C/D.

A. rola.
B. aktor.
C. – a.
D. – ka.

Zadanie 9
Dokończ zdanie. Wskaż poprawną odpowiedź.

W wyrazie ‘bilety’ litera ‘i’

A. tworzy sylabę i zmiękcza poprzedzająca ją spółgłoskę.
B. tylko tworzy sylabę.
C. tylko zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę.

Zadanie 10
Dokończ zdanie. Wskaż poprawną odpowiedź.

W akapicie pierwszym występują

A. zdania pojedyncze nierozwinięte.
B. równoważniki zdań.
C. zdania pojedyncze rozwinięte.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
C

Zadanie 2
C

Zadanie 3
A

Zadanie 4
A

Zadanie 5

A. Papkin.
B. Klara.
C. Podstolina.

Zadanie 6
Przykłady: „gotów byłbym spierać się”, „nie umiem się pogodzić”, „zdaje mi się”.

Zadanie 7
„koloryt lokalny”

Zadanie 8
A D

Zadanie 9
A

Zadanie 10
B

PODZIEL SIĘ: Tweet