Język polski, liceum/technikum

U   W   A   G   A   !      –      N   O   W   A      M   A   T   U   R   A

W jaki sposób został ukazany motyw matki rozpaczającej? W tym kontekście zinterpretuj rzeźbę Michała Anioła „Pieta watykańska” oraz odwołaj się do wybranych utworów z literatury.

1. Wprowadzenie

Motyw matki rozpaczającej podejmowany był przez poetów, malarzy, rzeźbiarzy na przestrzeni wieków.

2. Rozwinięcie zagadnienia

W rzeźbie tego typu przedstawieniem jest pieta, czyli przedstawienie Matki Bożej rozpaczającej nad ciałem Chrystusa złożonym na jej kolanach. Rzeźba „Pieta watykańska” Michała Anioła, wybitnego renesansowego artysty, obrazuje dwie postacie: Matkę i Syna-Jezusa. To słynne dzieło przedstawia Maryję trzymającą w ramionach zdjętego z krzyża Syna Bożego. Madonna przedstawiona jest jako piękna, młoda, ale cierpiąca kobieta. Głowę lekko przechyla w dół i z zamyśleniem spogląda na ciało syna. Lewa dłoń matki wyciągnięta jest w geście zdziwienia, bezwładności, rozpaczy. Cała postać wyraża smutek i żal. Ciało Chrystusa, podtrzymywane lewą ręką matki, leży bezwładnie na jej kolanach. Głowa syna opiera się bezwładnie na ramieniu Maryi. Nastrój dzieła jest poważny i smutny. Wyraża rozpacz i bezradność matki po utracie jedynego syna.

Literackim utworem średniowiecznym nawiązującym do tego zagadnienia jest wiersza anonimowego twórcy „Posłuchajcie, bracia miła…” Postacią główną jest Matka Boska opłakująca śmierć Syna. Maryja cierpi, rozpacza, żali się , skarży, oczekuje współczucia.

Motyw matki rozpaczającej wykorzystał także poeta okresu wojennego, Krzysztof Kamil Baczyński w wierszu „Elegia o chłopcu polskim”. Jest to przejmująca, pełna bólu wypowiedź matki, która straciła syna. Matka lamentuje nad losem swojego dziecka, któremu przyszło walczyć za ojczyznę.

3. Podsumowanie

Niezależnie od czasów, rozpaczy matki po stracie dziecka towarzyszy niewyobrażalny ból. Cierpienie matki nigdy się nie skończy. Jej serce zawsze będzie pogrążone w smutku, niezależnie od tego, czy jest to matka ludzka, czy Matka Boska.