Język polski Język polski Język polski Język polski Język polski

Język polski, gimnazjum

kwiecień 2014

SiM_banner_polskionline_465x100_20150906 Dobre kursy dla dzieci
Przywitaj wiosnę z Pikinini Uciec jak najbliżej

Zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie można udostępniać materiałów osobom trzecim.

Kolejna porcja zadań na początku maja
Zapraszam na www.polski-online.pl

 

Aby napisać opowiadanie należy:

określić czas wydarzeń
opisać miejsce rozgrywających się wydarzeń
przedstawić bohatera/bohaterów i wydarzenia, w których bierze (biorą) udział
zwrócić uwagę na przedmioty otaczające bohatera/bohaterów, elementy świata natury, zjawiska przyrody

Ponadto

ważnym elementem jest narrator, który może wypowiadać się w 3 os. l. poj. lub w 1. os. l. mn.
opowiadanie powinno być urozmaicone opisami lub dialogami
opowiadanie może mieć charakter odtwórczy (przedstawiamy wydarzenia, o których słyszeliśmy lub czytaliśmy) lub twórczy (kreujemy bohatera/bohaterów lub wydarzenia).
pisząc opowiadanie należy stosować ten sam czas narracji, najczęściej jest to czas przeszły

Przykładowe przydatne słownictwo

na początku, potem, po chwili, następnego dnia, wkrótce, wreszcie, niegdyś, wtem, nagle, natychmiast, niespodziewanie, nieoczekiwanie

 

Zadanie 1

Przeczytaj przykładowe opowiadanie, a następnie wyodrębnij jego części składowe.

 

„Wielkanocne śniadanie”

Tegoroczne wielkanocne śniadanie odbyło się jak zawsze w domu moich dziadków w Kryniu, niewielkiej miejscowości położonej na Mazurach. Jest to niezwykle spokojne miejsce, a uroku dodają mu rozciągające się wokół lasy i jeziora.

Na skraju lasu znajduje się dom moich dziadków. Jest to stary drewniany budynek, składający się z wielu przestronnych pomieszczeń. Do środka wchodzi się przez abażurową altanę, do której wiodą szerokie schody.

Głównym miejscem w domu jest duży salon. Ma kształt prostokąta. Dzięki licznym oknom, jest widny. Pośrodku salonu znajduje się okrągły dębowy stół, początki którego sięgają dość odległej przeszłości. To przy tym stole zgromadziła się moja rodzina, czyli oprócz dziadków zasiedli przy nim moi rodzice, brat mojej mamy z żoną i trzema córkami, dwie siostry mamy z mężami, no i ja.

Po rezurekcji, zgodnie z tradycją, usiedliśmy przy pięknie udekorowanym stole. Do stołu podeszła, z wypiekami na twarzy, najmłodsza córka wujka, Basia. Dziewczynka ubrana była w seledynową sukienkę z falbankami, włosy zaś miała związane ogromną czerwoną wstążką. Wtem Basia krzyknęła gromkim głosem:

– Gdzie jest baranek?
– Na stole w kuchni – odpowiedział tata dziewczynki.
– Zaraz przyniosę – odparła rezolutnie Basia i szybko pobiegła do kuchni.

Chwilę potem pojawiła się z cukrowym barankiem, którego postawiła na białej serwetce pośrodku stołu.

Wreszcie do pokoju wszedł dziadek. Ubrany był w elegancki szary garnitur, śnieżnobiałą koszulę i zielony jak wiosenna trawa krawat. Był skupiony. W jego oczach lśniły łzy, których nawet nie starał się ukryć. W drżące ręce wziął kawałek jajka i łamiącym się ze wzruszenia głosem powiedział:

– Moi najukochańsi! Znowu spotkaliśmy się przy tym wielkanocnym stole. Chciałbym wam życzyć wesołych świąt oraz zapewnić was, że zawsze jesteście i będziecie dla mnie i babci najważniejsi.

I chociaż dziadek co roku wypowiada te same słowa, to za każdym razem na naszych twarzach maluje się tkliwość. Słowa dziadka zawsze przydawały nam spokoju.

A potem jedliśmy smaczne wielkanocne potrawy i każdy z nas chciał, aby te radosne chwile trwały jak najdłużej.

 

1. Jak zbudowany jest utwór?
Utwór ma budowę stychiczną.

2. Gdzie rozgrywają się wydarzenia?
Wydarzenia rozgrywają się na dworze królewskim. 

3. W jaki sposób wół sprawował swój urząd?
Wół rządził solidnie, rzetelnie, rozsądnie i powoli. 

4. Dlaczego król pozbawił go stanowiska?
Król pozbawił go stanowiska, ponieważ znudziław go monotonia urzędowania. 

5. Do czego doprowadziły rządy małpy?
Rządy małpy doprowadziły do pogorszenia sytuacji w kraju, szczególnie ludzi ubogich. 

6. Jak zachował się lis?
Lis zachował się nikczemnie, ponieważ zdradził króla i poddanych. 

7. Jakie cechy charakteru reprezentują zwierzęta wymienione w bajce?
A. Lew – siła
B. Małpa – lekkomyślność
C. Lis – przebiegłość
D. Wół – solidność 

8. Jaki morał wypływa z tego utworu?
Morał z tej bajki jest wyrażony w sposób pośredni. Władzę powinni sprawować ludzie rzetelni i uczciwi.

 

Zadanie 1

Wskaż punkty, które zawierają cechy gatunkowe bajki.

A. Bajka zawiera morał, czyli pouczenie.
B. W bajkach występują szczegółowe opisy, np. miejsc, bohaterów.
C. Bajka ma charakter alegoryczny.
D. Zwierzęta występują jako maski określonych typów ludzkich.
E. Bajka jest utworem wielowątkowym.

 

O funkcji formantów słowotwórczych można przeczytać: Archiwum, styczeń 2014

Parafraza słowotwórcza polega na objaśnieniu znaczenia wyrazu pochodnego z wykorzystaniem wyrazu podstawowego, np. podręcznik – ‚coś, co jest pod ręką’; podróżnik – ‚ktoś, kto podróżuje’.

Jeżeli nie możemy utworzyć parafrazy słowotwórczej, oznacza to, że mamy do czynienia z wyrazem podstawowym, np. kot – ?; niebo – ?

 

Zadanie 1

Na podstawie parafrazy słowotwórczej określ wyraz podstawowy.

A. Coś, co drukuje – ………………………………………………………………..
B. Kobieta pracująca w bibliotece – ……………………………………………
C. Ten, kto jest stary – ………………………………………………………………
D. Ten, kto śpiewa – ………………………………………………………………….

Zadanie 2

Dokonaj parafrazy słowotwórczej poniższych wyrazów. 

A. Domek – ……………………………………………………………….
B. Pisarz – ………………………………………………………………..
C. Zmywarka – ………………………………………………………….
D. Piaskownica – ……………………………………………………….

Zadanie 3

W oparciu o podane wyrazy: cukier, złoto, drzewo, wskaż poprawne odpowiedzi.

A. Te wyrazy są rzeczownikami.
B. Są to wyrazy podstawowe.
C. Są to wyrazy pochodne.
D. Są to wyrazy jednosylabowe.

 

 

© Copyright 2011 DOCTUS-NET
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie w całości
lub we fragmentach materiałów zawartych na stronie zabronione.