Styczeń 2020
Informacje o egzaminie z języka polskiego
Egzamin z języka polskiego trwa 120 minut.
Arkusz egzaminacyjny składa się z dwóch części: tekstu i wypracowania.
Część 1. zawiera dwa teksty – jeden literacki (wiersz, fragment utworu epickiego lub dramatu) i jeden nieliteracki (naukowy, popularnonaukowy lub publicystyczny), do których przygotowano dwa zestawy zadań zamkniętych (wymagają wskazania poprawnej odpowiedzi spośród podanych) i otwartych (wymagają sformułowania własnej odpowiedzi).
W części 2. znajdują się dwa tematy wypracowania do wyboru. Można wybrać i napisać wypracowanie twórcze (np. opowiadanie) lub zredagować wypracowanie o charakterze argumentacyjnym (np. rozprawkę).
Na egzaminie pojawią się zadania, które sprawdzą, czy znasz lektury obowiązkowe dla klas VII-VIII. Do obowiązkowej lektury szkolnej musisz się także odwołać w wypracowaniu, i to niezależnie od tego, czy będziesz pisać opowiadanie, czy rozprawkę.
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z języka polskiego po ósmej klasie
Tekst nieliteracki: Anna Fostakowska “Na jagody” (fragment)
1. W roku szkolnym śniły mu się najczęściej ryby. Ryby welony, ryby – piły, ryby – młoty. Od kiedy jednak zaczęły się wakacje, jedenastoletniemu Andrzejowi Sosnowskiemu ze Świnkowa koło Końskich śnią się czarne jagody. Na polanie, w słoiku, w łubiance. Zazwyczaj ktoś wysypuje mu je na głowę. A one lecą i lecą bez końca. Jest trzecia po południu. Andrzej siedzi na trawie przy ruchliwej trasie nr 74 Kielce – Łódź. Przed nim rząd słoików z jagodami, za nim schowane za przydrożną kapliczką, dwa wiadra. Razem z mamą i młodszym bratem zbierał je dziś siedem godzin. A teraz on czeka na klienta, a oni donoszą mu z lasu kolejne porcje.
– W sprzedawaniu jestem najlepszy – chwali się Andrzej. – Lepszy od Łukasza Szewczyka, który stoi pod lipą. Lepszy od dziewczyn z gimnazjum, które siedzą za zakrętem.
– Ostatnio pobiłem rekord – 30 litrów w cztery godziny. Zarobiłem 120 zł i mama pozwoliła mi kupić paczkę gumy Mamba i chipsy.
2. Gdyby mógł, Andrzej najchętniej wylegiwałby się w łóżku do południa. Potem grałby w piłkę, albo pobawiłby się w zdobywanie dżungli w łopianach za stodołą. Zupełnie jak Tomek, którego rodzice pracują w gminie i co miesiąc robią zakupy w kieleckim hipermarkecie. W zeszłym roku wysłali go na kolonie do Chorwacji. Tomek widział prawdziwe statki, latarnię morską i delfina! A co jak co, ale delfina to Andrzej chciałby zobaczyć najbardziej na świecie.
3. Andrzej mieszka pod lasem w drewnianym domku. W kuchni wujek Janek z babcią, w pokoju on, jego trzej młodsi bracia i rodzice. Rankiem ledwo można dostać się do wiadra z wodą – rozłożone dwa fotele, rozścielony tapczan i wersalka. Dziesięć lat
temu ojciec stracił pracę w kopalni w Będzinie i wrócił z mamą na wieś. Teraz jest spawaczem u prywaciarza w Końskich. Przynosi do domu 800 zł miesięcznie. Dorabia, sadząc ziemniaki na półhektarowej działce, którą zapisał mu dziadek. Mama nie pracowała. Urodziła Andrzeja, Jacka, Arka i Dawida.
– Wstawajcie, chłopaki! – mama budzi ich o wschodzie słońca. Zanim opadnie rosa, zanim komary zaczną ciąć jak żyletki. Udają, że nie słyszą. Przewracając się na drugi bok, mruczą pod nosem nieprzytomne: „Co?” „Co?”.
– Zostaw ich raz w spokoju – babcia nie zdąży włożyć sztucznej szczęki, ich broni.
– Kanikułę mają, a gonisz ich jak parobków!
– Niech na zeszyty zarobią, na książki – odszczekuje się mama i jeszcze głośniej zaczyna tłuc fajerkami*. – Wszystkiego brakuje. Od ołówka do tenisówki! Bronkowa pensja nie wystarczy. […]
* Fajerki – obręcze żeliwne pokrywające otwory w płycie kuchennej.
Zadanie 1
Wskaż akapity, w których zawarto odpowiedzi na poniższe pytania.
A. Dlaczego rodzice Andrzeja wrócili na wieś?
B. Co śni się Andrzejowi podczas wakacji?
C. Jak Andrzej chciałby spędzać wakacje?
Zadanie 2
Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
A. Reportaż “Na jagody” jest relacją z podróży.
B. Reportaż “Na jagody” reprezentuje szkic środowiskowy.
Zadanie 3
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Z tekstu wynika, że rodzina Andrzeja była
A. liczna i zamożna.
B. nieliczna i zamożna.
C. liczna i biedna.
Zadanie 4
Uzupełnij poniższe zdania w taki sposób, aby zawierały prawdzie informacje.
monologi, społeczne, kulturowe, dialogi
A. Autorka opisała w tekście problemy ………………………….
B. Tekst wzbogacony został o ……………………………………… bohaterów.
Zadanie 5
W wypowiedzeniu ‘Przed nim rząd słoików z jagodami’ podkreślony wyraz to A/B. Można go poprawnie zastąpić słowem C/D.
A. rzeczownik.
B. przysłówek.
C. szereg.
D. kolejka.
Zadanie 6
Wpisz podane wyrazy w odpowiednie miejsca w schemacie tak, aby utworzyć rodzinę wyrazów. Określ do jakich części mowy należą wpisane słowa.
1. kuchenny.
2. kuchnia.
3. kucharz.
A. wyraz podstawowy: ………………………………………….; część mowy: ………………………….
B. wyraz pochodny: ………………………………………………; część mowy: …………………………
C. wyraz pochodny: ……………………………………………….; część mowy: przymiotnik
Zadanie 7
W wypowiedzeniu ‘Andrzej mieszka pod lasem w drewnianym domku’ występują
A. okolicznik miejsca i okolicznik czasu.
B. dwa okoliczniki miejsca.
C. okolicznik sposobu i okolicznik miejsca.
Zadanie 8
A. Z wypowiedzenia ‘Teraz jest spawaczem u prywaciarza w Końskich’ wypisz wyraz charakterystyczny dla stylu potocznego.
………………………………………………………………………………………………………………………….
B. Objaśnij znaczenie tego słowa.
………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 9
Przekształć mowę niezależną na mowę zależną.
– W sprzedawaniu jestem najlepszy – chwali się Andrzej.
Zadanie 10
Kto pisał reportaże?
A. Jan Kochanowski.
B. Ryszard Kapuściński.
C. Ignacy Krasicki.
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A. akapit 3.
B. akapit 2.
C. akapit 1.
Zadanie 2
A. F
B. P
Zadanie 3
C
Zadanie 4
A. Autorka opisała w tekście problemy społeczne.
B. Tekst wzbogacony został o dialogi bohaterów.
Zadanie 5
A. C.
Zadanie 6
A. wyraz podstawowy: kuchnia; część mowy: rzeczownik.
B. wyraz pochodny: kucharz; część mowy: rzeczownik.
C. wyraz pochodny: kuchenny; część mowy: przymiotnik
Zadanie 7
B
Zadanie 8
A. prywaciarz.
B. prywatny przedsiębiorca, rzemieślnik lub kupiec.
Zadanie 9
Andrzej chwali się, że w sprzedawaniu jest najlepszy.
Zadanie 10
B