Nauka o języku: zróżnicowanie współczesnej polszczyzny

Zadanie 1
Do podanych dialektyzmów dopisz wyrazy używane w języku ogólnopolskim.

A. jeskułecka –
B. syja –
C. na rękak –
D. mietła –
E. cukerek –
F. riba –
G. reno –
H. brzyg rzyki –
I. fto –
J. grok –

Zadanie 2
Podkreślone wyrazy będące archaizmami zamień na słowa używane w języku ogólnopolskim.

A. dobrać się jak w korcu maku.
B. musi sobie odpocząć śmierć zmordowana.
C. starego lisa trudno ułapić.
D. zrękowiny nie ślub jeszcze.
E. wziąć kogoś na spytki.

Zadanie 3
Przyporządkuj neologizmy do poszczególnych rodzajów.

zmywarka – zmywać; szpilki – buty szpilki; deweloper; W białodrzewiu ćwirnie i srebliście (J. Tuwim “Słowisień”)

A. artystyczne –
B. słowotwórcze –
C. zapożyczone –
D. znaczeniowe –

Zadanie 4
Uzupełnij tabelkę.

Zadanie 5
Do podanych wyrazów dopisz po przykładzie homonimów.

A. zamek –
B. korona –
C. bałwan –

Zadanie 6
Do podanych eufemizmów dopisz wyrazy.

kraść, kłamać, starość, gruby, umrzeć

A. mijać się z prawdą –
B. puszysty –
C. zasnąć w Panu –
D. jesień życia –
E. mieć lepkie ręce –

Zadanie 7
Podkreśl poprawną odpowiedź.

Przeciwieństwem eufemizmów są wyraz wieloznaczne/wulgaryzmy.

Zadanie 8
Uzupełnij tabelkę.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A. jeskułecka – jaskółeczka.
B. syja – szyja.
C. na rękak – na rękach.
D. mietła – miotła.
E. cukerek – cukierek.
F. riba – ryba.
G. reno – rano.
H. brzyg rzyki – brzeg rzeki.
I. fto – kto.
J. grok – groch.

Zadanie 2
A. korzec – dawne naczynie na zboże.
B. zmordowana – zmęczona.
C. ułapić – chwycić.
D. zrękowiny – zaręczyny.
E. spytki – przepytywanie.

Zadanie 3
A. artystyczne – W białodrzewiu ćwirnie i srebliście (J. Tuwim “Słowisień”).
B. słowotwórcze – zmywarka – zmywać.
C. zapożyczone – deweloper.
D. znaczeniowe – szpilki – buty szpilki.

Zadanie 4

Zadanie 5
A. zamek – np. w drzwiach, okazała budowla.
B. korona – np. nakrycie głowy króla, zwieńczenie drzew.
C. bałwan – np. morskie fale, figura ze śniegu.

Zadanie 6
A. mijać się z prawdą – kłamać.
B. puszysty – gruby.
C. zasnąć w Panu – umrzeć.
D. jesień życia – starość.
E. mieć lepkie ręce – kraść.

Zadanie 7
Przeciwieństwem eufemizmów są wyraz wieloznaczne/wulgaryzmy.

Zadanie 8