Literatura: praca z tekstem – Juliusz Słowacki “Kordian” (fragment)

Akt II
Rok 1828
Wędrowiec

Kordian sam, z założonymi na piersiach rękoma, stoi na najwyższej igle góry Mont-Blanc

 KORDIAN

Tu szczyt… lękam się spojrzeć w przepaść świata ciemną.
Spojrzę… Ach! pod stopami niebo i nad głową
Niebo… Zamknięty jestem w kulę kryształową;
Gdyby ta igła lodu popłynęła ze mną
Wyżej — aż w niebo… nie czułbym, że płynę.
Stąd czarne skrzydła myśli nad światem rozwinę.
Ciszej! słuchajmy… o te lody się ociera
Modlitwa ludzka, po tych lodach droga
Myślom płynącym do Boga.
Tu dźwięk nieczysty głosu ludzi obumiera,
A dźwięk myśli płynie dalej.
Tu pierwszy zginę, jeśli niebo się zawali.
A ten kryształ powietrza, by tchnieniem rozbity
Kręgami się rozpłynie na nieba błękity,
I gwiazdy w nieznajomą uciekną krainę,
I znikną, jakby ich nigdy nie było…
Spróbuję — westchnę i zginę…
[…]

Jam jest posąg człowieka na posągu świata.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
[…]

Mogęż, jak Bóg w dzień stworzenia,
Ogromnej dłoni zamachem
Rzucać gwiazdy nad świata zbudowanym gmachem,
Tak, by w drodze przeznaczenia
Nie napotkały nigdy kruchej świata gliny
I nie strzaskały w żegludze?
Mogę — więc pójdę! ludy zawołam! obudzę!

Po chwili — z wyrazem zniechęcenia

Może lepiej się rzucić w lodowe szczeliny?…

Po chwili — zrazu spokojnie, potem z zapałem…

Uczucia po światowych opadały drogach…
Gorzkie pocałowania kobiety — kupiłem…
Wiara dziecinna padła na papieskich progach…
Nic — nic — nic — aż w powietrza błękicie
Skąpałem się… i ożyłem,
I czuję życie!
[…]
Spojrzałem ze skały szczytu,
Duch rycerza powstał z lodów…
Winkelried dzidy wrogów zebrał i w pierś włożył,
Ludy! Winkelried ożył!
Polska Winkelriedem narodów!
Poświęci się, choć padnie jak dawniej! jak nieraz!
Nieście mię, chmury! nieście, wiatry! nieście, ptacy!

Chmura znosi go z igły lodu

CHMURA

Siadaj w mgłę — niosęć… Oto Polska — działaj teraz!…

KORDIAN

rzucając się na rodzinną ziemię z wyciągniętymi rękoma woła:

Polacy!!!

Zadanie 1
Podaj synonim do wyrazu ‘wędrowiec’, który najbardziej pasuje do bohatera romantycznego.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 2
Wypowiedź Kordiana to

A. dialog.
B. monolog.
C. opis krajobrazu.

Zadanie 3
Do podanych cytatów dopisz wyraz, który najtrafniej określa emocje bohatera.

A. “Tu szczyt… lękam się spojrzeć w przepaść świata ciemną” –
B. “Stąd czarne skrzydła myśli nad światem rozwinę” –
C. “Gorzkie pocałowania kobiety — kupiłem…” –

Zadanie 4
Z podanych wyrazów ułóż objaśnienie cytatu “Jam jest posąg człowieka na posągu świata”.

przekonanie, nieosiągalne, działaniem, zachwyt, możliwości, celów

……………….. nad swoim …………….. oraz ……………… o ……………… zrealizowania ……………., które do tej pory bohater uważał za ………………

Zadanie 5
Winkelriedyzm to

A. postawa człowieka poświęcającego życie dla własnych marzeń.
B. postawa człowieka oczekującego na boską interwencję.
C. postawa człowieka poświęcającego życie dla wolności ojczyzny.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
Przykładowo: podróżnik, tułacz, pielgrzym.

Zadanie 2
B

Zadanie 3
A. Przykładowo: lęk, obawa, strach.
B. Przykładowo: zniechęcenie, rezygnacja, apatia.
C. Przykładowo: rozgoryczenie, rozczarowanie, rozżalenie.

Zadanie 4
Zachwyt nad swoim działaniem oraz przekonanie o możliwości zrealizowania celów, które do tej pory bohater uważał za nieosiągalne.

Zadanie 5
C
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Literatura: sztuka baroku – ogólna znajomość zagadnienia

Zadanie 1
Dopasuj poniższe określenia dotyczące sztuki

przemijanie, radość życia, mistyczna religijność, śmierć, fascynacja światem, piękno ludzkiego ciała, kruchość ludzkiego istnienia

A. kierunek metafizyczny –
B. kierunek dworski –

Zadanie 2
Jakie dziedziny sztuki reprezentują poniżsi artyści?

A. Giovanni Bernini –
B. Antonio Vivaldi –
C. Rembrandt –
D. Peter Paul Rubens –
E. Alonso Cano –
F. Jan Sebastian Bach –

Zadanie 3
Dla jakich dziedzin sztuki charakterystyczne są poniższe pojęcia

A. monumentalizm, asymetria planu –
B. iluzja trójwymiarowa, światłocienie –
C. ukazywanie ruchu, nienaturalne pozy –
D. oratorium, kantaty –

Zadanie 4
Do podanych definicji związanych z barokową sztuką przyporządkuj właściwe wyrazy

dysharmonia, skomplikowanie, niejasność, nieład, ruch

A. “wszystko leci i płynie” –
B. wrażenie chaosu –
C. formy trudne –
D. odkrycie sensu dzieła –
E. harmonia przeciwieństw –

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A. kierunek metafizyczny – przemijanie, mistyczna religijność, śmierć, kruchość ludzkiego istnienia.
B. kierunek dworski – radość życia, fascynacja światem, piękno ludzkiego ciała.

Zadanie 2
A. Giovanni Bernini – rzeźbiarz.
B. Antonio Vivaldi – kompozytor.
C. Rembrandt – malarz.
D. Peter Paul Rubens – malarz.
E. Alonso Cano – rzeźbiarz.
F. Jan Sebastian Bach – kompozytor.

Zadanie 3
A. monumentalizm, asymetria planu – architektura.
B. iluzja trójwymiarowa, światłocienie – malarstwo.
C. ukazywanie ruchu, nienaturalne pozy -rzeźba.
D. oratorium, kantaty – muzyka.

Zadanie 4
dysharmonia, skomplikowanie, niejasność, nieład, ruch

A. “wszystko leci i płynie” – ruch.
B. wrażenie chaosu – nieład.
C. formy trudne – skomplikowanie.
D. odkrycie sensu dzieła – niejasność.
E. harmonia przeciwieństw – dysharmonia.