Myśleć o niebieskich migdałach to marzyć o rzeczach pięknych, czasami też nierealnych. Myśleniu temu zazwyczaj towarzyszy poczucie bezpieczeństwa, beztroska. Za bardzo myśleć o niebieskich migdałach nie mogła bohaterka powyższej powieści, chociaż było to jej pragnienie. Powody takiego stanu rzeczy były różne. Jednym z nich i bodajże najważniejszym, przynajmniej w odczuciu dziewczyny, było jej imię – Irena. O czym sama tak mówiła” Jak oni mogli mi to zrobić? Jak można aż tak skrzywdzić własne dziecko? Jedną bezmyślną decyzją rodzice zmarnowali mi życie. Przekreślili szansę na przyjaźń, miłość, a w przyszłości pewnie i karierę. Nie mam przyjaciół, ani powodzenia u chłopaków. To przez nich nie dostanę się do liceum, a potem na studia. I na bank nie znajdę pracy”.
Irena ma 13 lat i chciałaby mieć przede wszystkim inne imię, chociażby – Andżela. Zresztą z Andżelą i Żanetą, koleżankami z klasy, usiłuje się zaprzyjaźnić. Te relacje są nieszczere, bo dziewczynom zaimponować można albo modnymi ubraniami, albo paleniem papierosów, albo urywaniem się z lekcji na wagary.
Niespokojne życie Ireny zakłóca też atmosfera w domu rodzinnym. Ojciec – zdolny grafik komputerowy, boryka się z problemem alkoholowym. Do tego młodszy, wścibski brat Janek i wyśmiewający się z siostry starszy brat Krzysiek. Oraz w słusznym wieku babcia, która znalazła adoratora, toteż stroi się, fryzuje i wylewa na siebie litry perfum. Rodzinę stara się jakoś utrzymać w ryzach mama. Jasnym punktem w nieciekawym życiu bohaterki wydaje się być Bruno, kolega szkolny, który jej się podoba. A także Grażyna, ekscentryczna koleżanka, którą Irena nazywa Myszatą, a to ze względu na wystające zęby dziewczyny. Irena zazdrości Myszatej, że ta ma spokój od rodziców, którzy wyjechali do Anglii, i mieszka tylko z babcią, osobą ciepłą i miłą. A jednak to Grażyna zazdrości Irze rodziny, tego że jej rodzice są na miejscu, że ich widuje codziennie, a nie tak jak ona tylko podczas wakacji. To właśnie Myszata uświadamia Irence, co jest ważne w życiu, bo “Miłości, przyjaźni, piękna świata, dobra innych ludzi nie kupisz za pieniądze. Wiesz dlaczego? Bo ten ktoś, kto stworzył nasz świat, wiedział, że pewnego dnia pojawią się na ziemi i bogaci, i biedni. Z tego powodu postanowił, że wszystko, co najważniejsze, będzie za darmo”.
W książce mamy ukazane problemy, z którymi nierzadko muszą się mierzyć młodzi ludzie. Dysfunkcyjna rodzina, pierwsze miłosne uczucia, akceptacja w środowisku rówieśniczym, poszukiwanie prawdziwych przyjaciół, odkrywanie swoich talentów, realizowanie pasji. W radzeniu sobie z tym wszystkim ważne jest wsparcie osób najbliższych. Trzeba powoli zmierzać do celu, pozostając wiernym swoim przekonaniom i zachowując uczciwość wobec siebie. A także, co jest na pewno trudne dla młodych ludzi, radość z drobnych, codziennych rzeczy, jak chociażby z pięknych krajobrazów czy śpiewu ptaków.