Marzec 2020
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego
Wypowiedź ustna – W jaki sposób może być ukazany wizerunek rycerza? Odpowiedz na pytanie, interpretując obraz Paolo Ucello “Św. Jerzy walczący ze smokiem” (1470 r.) i wybranego tekstu literackiego.
PYTANIE 1
Sformułuj tezę interpretacyjną.
ODPOWIEDŹ
Przykładowa teza.
Wizerunek rycerza ukazywany w dziełach czy to plastycznych, czy to literackich w znacznej mierze zależał od czasów, do jakich się odnosił.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 2
Określ kontekst kulturowy epoki, w której obraz został namalowany.
ODPOWIEDŹ
Obraz został namalowany w 1470 roku. Była to epoka średniowiecza. W tym okresie rycerz był ukazywany nie tylko jako obrońca władcy i ojczyzny, ale także jako strażnik wartości chrześcijańskich.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 3
W jakiej konwencji obraz został namalowany?
ODPOWIEDŹ
Obraz został namalowany w konwencji realistyczno-fantastycznej.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 4
Określ temat dzieła.
ODPOWIEDŹ
Na pierwszym planie w centrum obrazu widać smoka. Ten zielony stwór stoi na dwóch łapach, a z otwartego pyska płynie krew. Ma wybałuszone ślepia i rozpostarte skrzydła.
Po lewej stronie stoi kobieta. Jest blada jak papier. Jej ubiór stanowią różowo-zielone powłóczyste szaty. Po prawej stronie na białym koniu siedzi św. Jerzy w stroju rycerza. Wygląda jakby pogrążony był we śnie. Przebija dzidą smoka. W prawym górnym rogu na drugim planie widać prawdopodobnie kłębiące się tumany chmur. W lewym rogu na drugim planie znajduje się jaskinia, która jest szara. Do jej środka prowadzi postrzępione wejście. W perspektywie można dostrzec ciemnozielono-niebieskie niebo. Koń i smok ukazani są w sposób dynamiczny. Ich barwy ze sobą kontrastują.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 5
Objaśnij tytuł dzieła.
ODPOWIEDŹ
Smok symbolizuje zło. Św. Jerzy jest symbolem odwagi, bo nie bał się walczyć z okrutnym smokiem. Zwyciężając smoka, pokonał zło.
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
PYTANIE 6
Określ kolorystykę obrazu.
ODPOWIEDŹ
Kolory dobrane są na zasadzie kontrastu. Z jednej strony mamy biel oznaczającą niewinność, z drugiej – czerwień kojarzoną z walką, ale także i zieleń, jako element nadziei. Kolorystyka podkreśla odczucia i emocje zaprezentowanych postaci.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 7
Określ nastrój obrazu.
ODPOWIEDŹ
Nastrój obrazu jest optymistyczny.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 8
Wskaż inny tekst literacki.
ODPOWIEDŹ
Zbyszko z Bogdańca jest bohaterem powieści “Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza. Miał duszę prawdziwego staropolskiego rycerza. Był odważny, honorowy, ambitny. Miał bardzo silny charakter. Niełatwo było go skłonić do posłuszeństwa. Z czasem podporządkował się regułom kodeksu rycerskiego. Zawsze dotrzymywał słowa. Nie uciekał się do kłamstw i pochlebstw. Nie tracił nadziei nawet w trudnych momentach.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 9
Jaki jest wniosek?
ODPOWIEDŹ
Rycerz w pewnym sensie uosabia tęsknotę człowieka do kogoś, kto potrafi dać odpór złu, udzielić pomocy w potrzebie, dla którego ważne są ideały.