Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego

Wypowiedź ustna – W jaki sposób mogą być ukazane emocje człowieka? Odpowiedz na pytanie, interpretując obraz Edvarda Muncha “Krzyk” (1893 rok) i na podstawie wybranego tekstu literackiego.

PYTANIE 1
Sformułuj tezę interpretacyjną.

ODPOWIEDŹ
Przykładowa teza

Emocje człowieka mogą być ukazane w bardzo wyrazisty sposób.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 2
Określ kontekst kulturowy epoki, w której obraz został namalowany.

ODPOWIEDŹ
Obraz został namalowany w 1893 roku. Był to czas, kiedy w sztuce zaczęły pojawiać się nowe tendencje. Jedną z nich był ekspresjonizm. Według założeń ekspresjonizmu sztuka nie powinna naśladować rzeczywistości, ale pokazywać wewnętrzne przeżycia człowieka.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 3
Określ temat dzieła.

ODPOWIEDŹ
Na pierwszym planie został przedstawiony człowiek, który stoi na moście. Jego postać jest groteskowa. Uwagę przykuwa wydłużona twarz, szeroko otwarte oczy i usta. Dłonie obejmują głowę tak, jakby miały ją przed czymś ochronić. Na drugim planie widać dwoje ludzi o niewyraźnych konturach.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 4
Objaśnij tytuł dzieła.

ODPOWIEDŹ
Tytuł dzieła nawiązuje do postaci człowieka, z ust którego wydobywa się krzyk, najpewniej przerażenia.
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
PYTANIE 5
Określ kolorystykę obrazu.

ODPOWIEDŹ
Dominują barwy wyraziste. Są to kolory: pomarańczowy, czerwony, brązowy, granatowy, czarny. Kolorystyka podkreśla odczucia i emocje bohatera.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 6
Określ nastrój obrazu

ODPOWIEDŹ
Nastrój obrazu wywołuje niepokój, niepewność, strach.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 7
Wskaż inny tekst literacki.

ODPOWIEDŹ
W hymnie “Dies irae” Jana Kasprowicza uczucia cierpienia, buntu bohatera lirycznego odznaczają się intensywnością i wyjątkową żarliwością. Gwałtowne emocje podkreślone są przez kolorystykę. Układ barw jest dynamiczny, dominują kolory czerwony i czarny. Takie wyolbrzymienie opisywanych zjawisk służy sugestywnemu przedstawieniu katastrofy świata.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 8
Jaki jest wniosek?

ODPOWIEDŹ
Zadaniem sztuki jest przekazywanie świata wewnętrznego człowieka, czyli “krzyku duszy”.