W 1914 roku wybuchła pierwsza wojna światowa, w którą zaangażowały się wszystkie państwa zaborcze. Taka sytuacja była dla Polski bardzo korzystna, bo mogła doprowadzić do odzyskania przez nią niepodległości. 6 sierpnia 1914 roku wyruszyła do walki I Kompania Kadrowa Strzelców pod wodzą Józefa Piłsudskiego z krakowskich Oleandrów. Był to rodzaj symbolicznego marszu polskiego żołnierza po wolność dla kraju.
Po ciężkich i krwawych walkach zakończyła się pierwsza wojna światowa, którą przegrały państwa zaborcze. Ta sytuacja była dla Polski niezwykle korzystna. Dążenia niepodległościowe Polski poparł prezydent Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilson, który na początku 1918 roku ogłosił to stanowisko w swoim orędziu. Bardzo istotnym zdarzeniem był dekret Rady Komisarzy Ludowych z sierpnia 1918 roku, który anulował traktaty rozbiorowe.
10 listopada 1918 roku przybył do Warszawy Józef Piłsudski, a 11 listopada objął dowództwo nad Wojskiem Polskim. Kilka dni później otrzymał urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa. Polska po stu dwudziestu trzech latach niewoli odzyskała niepodległość.
11 listopada obchodzone jest Narodowe Święto Niepodległości.
Józef Piłsudski żyła w latach 1867-1935. Był czołową postacią II Rzeczpospolitej. Jeszcze jako student medycyny na uniwersytecie w Charkowie związany był z organizacjami spiskowymi. Pod zarzutem udziału w spisku na życie cara aresztowano go i zesłano w głąb Rosji. Po powrocie do Wilna związał się z Polską Partią Socjalistyczną (PPS). Wkrótce został aresztowany i osadzony w celi 39 X Pawilonu warszawskiej Cytadeli. Uciekł po przewiezieniu do szpitala w Petersburgu. W czasie wojny rosyjsko-japońskiej (1904-1905) Piłsudski udał się do Tokio, gdzie zabiegał o utworzenie legionu polskiego na terenie Japonii. To przedsięwzięcie zakończyło się niepowodzeniem.
Po wybuchu rewolucji w 1905 roku zajął się organizowaniem bojówek PPS do walki z zaborcą. Oddziały bojówek dokonywały między innymi zamachów na carskich dygnitarzy czy też ataków na pociągi przewożące pieniądze. W 1908 roku z inicjatywy Piłsudskiego powstał konspiracyjny Związek Walki Czynnej, który miał się stać zalążkiem późniejszej armii polskiej. Związek Walki Czynnej współpracował z organizacjami paramilitarnymi. Kiedy wybuchła I wojna światowa, utworzona została I Kompania Kadrowa, która była traktowana jako zręb wojska polskiego. Po uwolnieniu Piłsudskiego z więzienia w Magdeburgu 10 listopada 1918 roku przybył do Warszawy. Zaczął tworzyć struktury polskiej państwowości. 16 listopada 1918 roku jako głowa państwa w specjalnym telegramie notyfikował oficjalnie powstanie niepodległego państwa polskiego na arenie międzynarodowej. Przybrał tytuł Naczelnika państwa i miał zadbać o utworzenie rządu. Po wygranej wojnie z bolszewikami (1920 rok) Piłsudski wycofał się z polityki. W 1926 roku dokonał zamachu stanu. Po przewrocie majowym wprowadził autorytarny system rządów zwany sanacją. Został premierem. Skupiał się przede wszystkim na sprawach wojskowych, uważając armię za jedyną siłę zdolną do ochrony suwerenności państwa. Dwa lata później podał swój rząd do dymisji. Zmarł w 1935 roku. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją narodową. Serce Piłsudskiego zostało złożone w grobie jego matki na cmentarzu na Rossie w Wilnie, ciało zaś w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów w katedrze na Wawelu.
Legiony to żołnierska nuta,
Legiony to ofiarny stos.
Legiony to żołnierska buta,
Legiony to straceńców los
Ref. : My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos.
O ileż mąk, ileż cierpienia,
O ileż krwi, przelanych łez.
Pomimo to – nie ma zwątpienia,
Dodawał sił – wędrówki kres.
Ref. : My, Pierwsza Brygada,
Krzyczeliśmy, żeśmy stumanieni,
Nie wierząc nam, że chcieć to móc.
Laliśmy krew osamotnieni,
A z nami był nasz drogi wódz!
Ref. : My, Pierwsza Brygada,
Nie chcemy już od was uznania,
Ni waszych mów, ni waszych łez.
Skończyły się dni kołatania
Do waszych serc, do waszych kies.
Ref. : My, Pierwsza Brygada,
Cyprian Kamil Norwid
“Ojczyzna to wielki zbiorowy obowiązek”
Seneka Młodszy
“Ojczyznę kocha się nie dlatego że wielka, ale dlatego, że własna”
Cyceron
“Ojczyzna jest wspólną rodzicielką nas wszystkich”
Wprawki, ćwiczenia, zadania
Zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie można udostępniać materiałów osobom trzecim.
Zadanie 1
Proszę uzupełnić zdania odpowiednimi przyimkami: w, na, po.
A. ….. parku było cicho.
B. ….. urodziny do koleżanki przyszło wielu gości.
C. ….. plaży spacerowali turyści.
D. ….. autobusie było mnóstwo wolnych miejsc.
E. ….. krześle siedział zmęczony chłopiec.
Zadanie 2
Proszę uzupełnić poniższe zdania odpowiednimi formami zaimka.
A. Marysia poszła do księgarni. W ….. kupi książki.
B. To jest ulica. Przy ….. znajdują się wysokie budynki.
C. Jesteś taka szlachetna. Przy ….. czuję się bezpiecznie.
D. Wczoraj rozmawiali o podróżach. Jutro też będą o ….. rozmawiali.
E. Muszę już jechać. Nie zapomnijcie o …..
Zadanie 3
Proszę ułożyć pytania do podkreślonych wyrazów.
A. Ona dyskutuje o literaturze.
B. Witek zakochał się w wesołej dziewczynie.
C. Na wysokim drzewie siedziały ptaki.
D. Uczniowie przygotowują się do egzaminu.
E. Monika marzy o ciekawych podróżach.
Zadanie 4
Przeczytaj poniższy tekst, a następnie zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe lub F- jeśli fałszywe.
Czy wiecie, że ludzie zaczęli mierzyć czas znacznie wcześniej, niż wynaleźli pismo? Najdawniejsi rolnicy nie potrzebowali przecież ksiąg. Musieli jednak wiedzieć, kiedy siać zboże, by dojrzało przed zimą.
Na świecie istniały (i wciąż istnieją) najróżniejsze kalendarze. Wszystkie dzielą upływający czas na dni i lata – ale w różny sposób.
Każdy, kto chce mierzyć czas, musi odpowiedzieć sobie na pytanie: Od jakiego wydarzenia zacząć? W starożytności punktem początkowym było nieraz wstąpienie władcy na tron.
A. Tekst zawiera informacje na temat kalendarza. P/F
B. Wynalazek pisma był wcześniejszy niż pojawienie się kalendarza. P/F
C. W obecnych czasach istnieją różne kalendarze. P/F
D. Wyrazem bliskoznacznym do słowa ‘kalendarz’ jest ‘terminarz’. P/F
E. Aby uprawiać ziemię, rolnicy potrzebowali książek. P/F
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A. W parku było cicho.
B. Na urodziny do koleżanki przyszło wielu gości.
C. Po plaży spacerowali turyści.
D. W autobusie było mnóstwo wolnych miejsc.
E. Na krześle siedział zmęczony chłopiec.
Zadanie 2
A. Marysia poszła do księgarni. W niej kupi książki.
B. To jest ulica. Przy niej znajdują się wysokie budynki.
C. Jesteś taka szlachetna. Przy tobie czuję się bezpiecznie.
D. Wczoraj rozmawiali o podróżach. Jutro też będą o nich rozmawiali.
E. Muszę już jechać. Nie zapomnijcie o mnie.
Zadanie 3
A. Ona dyskutuje o literaturze.
O czym ona dyskutuje?
B. Witek zakochał się w wesołej dziewczynie.
W jakiej dziewczynie zakochał się Witek?
C. Na wysokim drzewie siedziały ptaki.
Na jakim drzewie siedziały ptaki?
D. Uczniowie przygotowują się do egzaminu.
Do czego przygotowują się uczniowie?
E. Monika marzy o ciekawych podróżach.
O jakich podróżach marzy Monika?
Zadanie 4
A. P
B. F
C. P
D. P
E. F
Dla dzieci
Zadanie 1
Proszę uzupełnić puste miejsca wybranymi wyrazami.
śniadanie, obiad, podwieczorek, kolację
A. Wieczorem ona je …………………………
B. Rano ona je ………………………………….
C. Po południu ona je ………………………..
D. W południe ona je ………………………….
Zadanie 2
Proszę uzupełnić punkty wybranymi wyrazami.
pomidorowa, placki ziemniaczane, szarlotka, sernik, pierogi, ogórkowa, sznycel, grzybowa, makowiec
A. zupa – ……………………………………………………………………………………………….
B. drugie danie – ……………………………………………………………………………………..
C. deser – ……………………………………………………………………………………………….
Zadanie 3
Proszę podkreślić poprawną odpowiedź.
A. Na śniadanie jem kiełbasę i chleba/kiełbasę i chleb.
B. Na obiad jem ryż i mięso/ryżu i mięso.
C. Na podwieczorek jem jabłko i rurek z kremem/jabłko i rurkę z kremem.
E. Na kolację jem pomidorów i szynkę/pomidory i szynkę.
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A. Wieczorem ona je kolację.
B. Rano ona je śniadanie.
C. Po południu ona je podwieczorek.
D. W południe ona je obiad.
Zadanie 2
A. zupa – pomidorowa, ogórkowa, grzybowa.
B. drugie danie – placki ziemniaczane, pierogi, sznycel.
C. deser – szarlotka, sernik, makowiec.
Zadanie 3
A. Na śniadanie jem kiełbasę i chleba/kiełbasę i chleb.
B. Na obiad jem ryż i mięso/ryżu i mięso.
C. Na podwieczorek jem jabłko i rurek z kremem/jabłko i rurkę z kremem.
E. Na kolację jem pomidorów i szynkę/pomidory i szynkę.