Jura Krakowsko-Częstochowska biegnie przez Wyżynę Krakowsko-Częstochowską (południowa część Polski). Słowo Jura pochodzi od nazwy okresu jurajskiego ery mezozoicznej. Wtedy to osadziła się większość skał budujących ten teren.
Jej atrakcją są bardzo liczne jaskinie. Najpopularniejsza to Grota Łokietka położona w Ojcowskim Parku Narodowym. Nazwa wzięła się stąd, że ukrywać miał się w niej przed prześladowcami Władysław Łokietek. Był pierwszym władcą Polski koronowanym w Krakowie w katedrze wawelskiej. Uroczystość miała miejsce w 1320 roku. Warto jeszcze dodać, że w jaskiniach żyją nietoperze. Te skrzydlate ssaki reprezentują ok. 17 gatunków.
Na uwagę zasługują też skały, które mają oryginalne kształty, jak np. Maczuga Herkulesa, mająca właśnie kształt maczugi.
W dawnych czasach władcy wznosili na wysokich skałach Jury Orle Gniazda. Były to trudno dostępne zamki, mające charakter obronny. Niektóre zostały pięknie odrestaurowane, jak zamek w Bobolicach czy w Pieskowej Skale. Z innych zachowane zostały tylko ruiny, czego przykładem jest zamek w Ogrodzieńcu. W tym miejscu warto powiedzieć, że w pozostałościach po tej budowli organizowane są interesujące imprezy plenerowe.
Na Jurze powstały liczne szlaki turystyczne, które można przemierzać samochodem, pieszo, rowerem, a nawet konno.
Zdjęcie obok przedstawia ruiny zamku w Ogrodzieńcu.
Władysław Podkowiński żył w latach 1866-1895. Był prekursorem impresjonizmu w polskim malarstwie. Ten kierunek charakteryzował się tym, że malarze “wyszli w plener”, by malować rzeczywistość taką, jak ją widzą – w całej jej zmienności i ulotności. Dla impresjonistów najważniejsze znaczenie miał kolor, który zmieniał się w zależności od natężenia i kąta padania światła. Dominowały kolory jasne, czyste, pastelowe, kładzione obok siebie,
Obraz “Łubin w słońcu” to właśnie przykład malarstwa impresjonistycznego. Dzieło powstało w 1891 roku. Jest to pejzaż namalowany techniką olejną na płótnie.
Co przedstawia? Na pierwszym planie widać fioletowe kwiaty łubinu i delikatne łodyżki, które wyrastają z kępy żółtych traw porastających brzeg rzeki. W głębi obrazu można dostrzec łany dojrzałego zboża. Na horyzoncie widać drzewa, z przebijającymi gdzie niegdzie dachami zabudowań.
Na płótnie dominują różne odcienie żółtego koloru. Przedstawiony pejzaż skąpany jest w słońcu. Nastrój obrazu jest spokojny, wyciszony.
Płótno Władysława Podkowińskiego jest własnością Muzeum Narodowego w Krakowie.
Jest to dom nr 16, usytuowany przy Rynku Głównym. Właścicielami kamienicy były zamożne rody kupieckie. Obecnie mieści się tutaj restauracja “Wierzynek”, która należy do reprezentacyjnych lokali Krakowa. To tutaj zwykle podejmowani byli wybitni przedstawiciele ze świata polityki, nauki, kultury. Goście restauracji mogą rozkoszować się jadłem w salach: Wierzynkowskiej, Kolumnowej, Tatrzańskiej, Zegarowej, Portretowej, Rycerskiej czy Pompejańskiej.
Uczty u Wierzynka sięgają odległej przeszłości. To tutaj w 1364 roku Mikołaj Wierzynek w imieniu rady miejskiej Krakowa wydał wspaniałą ucztę dla europejskich monarchów, którzy przybyli na zaproszenie króla Kazimierza Wielkiego. Warto wymienić choćby: cesarza Karola IV, króla Węgier Ludwika, króla duńskiego Waldemara, króla Cypru Piotra. Jak głosi legenda uczestnicy uczty otrzymali od gospodarza złotą zastawę, na której spożywali posiłki.
Trzeba jeszcze dodać, że w sali na pierwszym piętrze znajduje się wczesnorenesansowy strop kasetonowy.
Rządzić się jak szara gęś – ‘nie liczyć się z nikim ani z niczym’
Marek w firmie rządził się jak szara gęś.
Podłożyć komuś świnię – ‘spowodować, że ktoś znajdzie się w sytuacji, która mu zaszkodzi’
Szef bardzo często podkładał swoim pracownikom świnię.
Dostać małpiego rozumu – ‘zachowywać się w sposób nieobliczalny’
Na widok słodyczy Kazik dostawał małpiego rozumu.
Wprawki, ćwiczenia, zadania
Zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie można udostępniać materiałów osobom trzecim.
Zadanie 1
Proszę użyć odpowiedniej formy.
A. Helena interesuje się (film, tenis, języki obce).
B. Kacper interesuje się (podróże, komputery, technika).
C. Julka interesuje się (narciarstwo, teatr, malarstwo).
D. Bartek interesuje się (muzyka, sport, opera).
E. Mikołaj interesuje się (psychologia, piłka nożna, technika).
Zadanie 2
Proszę uzupełnić tekst przyimkami.
pod, nad, między, z, przed
A. Iga lubi herbatę ….. cytryną.
B. ….. szkołą rosną wysokie drzewa.
C. ….. krzesłem śpi pies.
D. ….. stołem wisi lampa.
E. ….. komodą a stołem stoi fotel.
Zadanie 3
Proszę użyć odpowiedniej formy.
A. Krysia jest (wysoka, szczupła, wesoła) dziewczyną.
B. Marek przepada za (bigos, barszcz czerwony, sernik).
C. Wiktor tęskni za (wakacje, rodzice, koleżanka).
D. One jeżdżą (tramwaj, rower, autobus).
E. Oni piszą (flamaster, długopis, ołówek).
Zadanie 4
Przeczytaj poniższy tekst, a następnie zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe lub F- jeśli fałszywe.
Tymczasem nastąpiła jesień. Liście na drzewach pożółkły, ściemniały i zaczęły opadać; wiatr kręcił je w powietrzu i niósł gdzieś daleko, aby porzucić znowu. Powietrze stawało się chłodne, wilgotne, ciężkie chmury przesuwały się nisko po niebie, niosąc deszcze i śniegi, zasłaniając słońce. Wrony krakały z zimna. Dreszcz przebiega na samą myśl o takim czasie.
I brzydkiemu kaczęciu było coraz gorzej. Chłodno, głodno i nikogo, kto by polubił je szczerze. Bo takie brzydkie! A nie tylko brzydkie, lecz takie duże i takie odmienne od wszystkich, wszystkich ptaków. Do nikogo, do nikogo niepodobne.
A każdy szuka podobnych do siebie.
A. Ludzie szukają takich, którzy się od nich różnią. P/F
B. Wygląd kaczątka był odpychający. P/F
C. Na dworze była plucha. P/F
D. Kaczątko było smutne i samotne. P/F
E. Opisana pora roku kontrastuje z uczuciami kaczątka. P/F
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A. Helena interesuje się filmem, tenisem, językami obcymi.
B. Kacper interesuje się podróżami, komputerami, techniką.
C. Julka interesuje się narciarstwem, teatrem, malarstwem.
D. Bartek interesuje się muzyką, sportem, operą.
E. Mikołaj interesuje się psychologią, piłką nożną, techniką.
Zadanie 2
A. Iga lubi herbatę z cytryną.
B. Przed szkołą rosną wysokie drzewa.
C. Pod krzesłem śpi pies.
D. Nad stołem wisi lampa.
E. Między komodą a stołem stoi fotel.
Zadanie 3
A. Krysia jest wysoką, szczupłą, wesołą dziewczyną.
B. Marek przepada za bigosem, barszczem czerwonym, sernikiem.
C. Wiktor tęskni za wakacjami, rodzicami, koleżanką.
D. One jeżdżą tramwajem, rowerem, autobusem.
E. Oni piszą flamastrem, długopisem, ołówkiem.
Zadanie 4
A. F
B. P
C. P
D. P
E. F
Dla dzieci
Zadanie 1
Udziel poprawnej odpowiedzi.
Przykład:
To jest kierowca. Czy to jest kierowca?
Tak, to jest kierowca.
To jest kierowca. Czy to jest informatyk?
Nie, to nie jest informatyk
A. To jest architekt. Czy to jest architekt?
…………………………………………………………………..
To jest architekt. Czy to jest księgowy?
……………………………………………………………………
B. To jest adwokat. Czy to jest adwokat?
………………………………………………………………….
To jest adwokat. Czy to jest konstruktor?
…………………………………………………………………………
C. To jest bankowiec. Czy to jest bankowiec?
…………………………………………………………………………
To jest bankowiec. Czy to jest murarz?
………………………………………………………………………..
D. To jest notariusz. Czy to jest notariusz?
………………………………………………………………………
To jest notariusz. Czy to jest masażysta?
……………………………………………………………………..
E. To jest dziennikarz. Czy to jest dziennikarz?
…………………………………………………………………….
To jest dziennikarz. Czy to jest pilot?
…………………………………………………………………….
Zadanie 2
Podkreśl poprawną odpowiedź.
A. Porządku pilnuje policjant/pisarz.
B. Uczy w szkole sprzedawca/nauczyciel.
C. Leczy choroby inżynier/lekarz.
D. Kieruje tramwajem motorniczy/mechanik.
E. W aptece pracuje pielęgniarz/aptekarz.
Zadanie 3
Przeczytaj tekst, a następnie całymi zdaniami odpowiedz na pytania.
Julian Tuwim
“Wszyscy dla wszystkich”
Murarz domy buduje,
Krawiec szyje ubrania,
Ale gdzieżby co uszył,
Gdyby nie miał mieszkania?
A i murarz by przecie
Na robotę nie ruszył,
Gdyby krawiec mu spodni
I fartucha nie uszył.
Piekarz musi mieć buty,
Więc do szewca iść trzeba,
No, a gdyby nie piekarz,
Toby szewc nie miał chleba.
Tak dla wspólnej korzyści
I dla dobra wspólnego
Wszyscy muszą pracować,
Mój maleńki kolego.
A. Kto piecze chleb?
…………………………………………………………………………
B. Kto szyje buty?
…………………………………………………………………………
C. Kto buduje domy?
………………………………………………………………………..
D. Kto szyje ubrania?
……………………………………………………………………….
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A. To jest architekt. Czy to jest architekt?
Tak, to jest architekt.
To jest architekt. Czy to jest księgowy?
Nie, to nie jest księgowy.
B. To jest adwokat. Czy to jest adwokat?
Tak, to jest adwokat.
To jest adwokat. Czy to jest konstruktor?
Nie, to nie jest konstruktor.
C. To jest bankowiec. Czy to jest bankowiec?
Tak, to jest bankowiec.
To jest bankowiec. Czy to jest murarz?
Nie, to nie jest murarz.
D. To jest notariusz. Czy to jest notariusz?
Tak, to jest notariusz.
To jest notariusz. Czy to jest masażysta?
Nie, to nie jest masażysta.
E. To jest dziennikarz. Czy to jest dziennikarz?
Tak, to jest dziennikarz.
To jest dziennikarz. Czy to jest pilot?
Nie, to nie jest pilot.
Zadanie 2
A. Porządku pilnuje policjant/pisarz.
B. Uczy w szkole sprzedawca/nauczyciel.
C. Leczy choroby inżynier/lekarz.
D. Kieruje tramwajem motorniczy/mechanik.
E. W aptece pracuje pielęgniarz/aptekarz.
Zadanie 3
A. Piekarz piecze chleb.
B. Buty szyje szewc.
C. Domy buduje murarz.
D. Ubrania szyje krawiec.