14 lutego obchodzone są “walentynki” czyli święto zakochanych. Nazwa pochodzi od św. Walentego. Żył on w III wieku w Cesarstwie Rzymskim. Z wykształcenia był lekarzem, z powołania duchownym. Jak głosi legenda został uwięziony za sprzeciwienie się cesarzowi. W więzieniu zakochał się w niewidomej córce swojego strażnika. Dziewczyna pod wpływem miłości odzyskała wzrok. Gdy o tym dowiedział się cesarz, kazał zabić Walentego. Ten w przeddzień egzekucji napisał list do swojej wybranki, który podpisał “Od Twojego Walentego”. Bohater zmarł 14 lutego.
“Walentynki” są obchodzone w południowej i zachodniej Europie od średniowiecza. W Polsce popularność zyskały w latach 90. XX wieku.
W tym dniu ludzie obdarowują się “walentynkami”. Najczęściej są to życzenia wypisane na kolorowych kartkach, ozdobionych czerwonymi serduszkami. Można też podarować bukiety kwiatów, pluszowe maskotki (bardzo popularne są misie), czekoladki, lizaki w kształcie serca. Kogo obdarowujemy? Tych, których kochamy, lubimy, darzymy przyjaźnią i sympatią.

“Żywot człowieka poczciwego” to utwór napisany przez Mikołaja Reja, wydany w 1568 roku. Jest to traktat, czyli tekst podejmujący podstawowe problemy z jakiejś dziedziny wiedzy lub życia.
Bohaterem jest szlachcic-ziemianin, który wraz z rodziną i służbą gospodarzy na roli. Pisarz udziela rad i wskazówek dotyczących praktycznie wszystkich aspektów życia.
A zatem człowiek poczciwy powinien żyć nie tylko dla siebie, ale i z pożytkiem dla innych. Nie należy zbytnio martwić się o przyszłość, ale cieszyć się z tego, co przynosi każdy dzień. Ważne jest także kierowanie się rozsądkiem. Czas wolny warto spędzać w towarzystwie przyjaciół. Ponadto człowiek poczciwy ze wszystkich sił powinien służyć ojczyźnie. W utworze mowa jest także o szacunku do przyrody, z którą splata się życie ludzi.

A oto fragment utworu
Nuż gdy przyjdzie ono gorące lato, azaż nie rozkosz, gdy ono wszystko, coś na wiosnę robił, kopał, nadobnieć doźrzeje a poroście? Anoć niosą jabłuszka, gruszeczki, wisneczki, śliweczki z pirwszego szczepienia twego; więc z ogródków ogóreczki, maluneczki, ogrodne ony ine rozkoszy. Ano młode masełka, syreczki nastaną, jajka świeże, ano kurki gmerzą, ano gąski gęgają, ano jagniątka wrzeszczą, ano prosiątka biegają, ano rybki skaczą; tylko sobie mówić: “Używaj, miła duszo; masz wszystkiego dobrego dosyć”.

Jest to dom numer 17 usytuowany przy ulicy Krupniczej. Powstał na przełomie XVI i XVII wieku z połączenia dwóch wybudowanych wcześniej budynków. Mieszkał w nim Erazm Ciołek (ok. 1492-1546) biskup krakowski. Pochodził z rodziny mieszczańskiej, studiował w Akademii Krakowskiej.
Na uwagę zasługuje renesansowy portal, zdobiony kartuszem, na którym widać inicjały króla Zygmunta I Starego – orzeł z przeplecioną literą S – autorstwa Franciszka Florentczyka.
Kamienica na przestrzeni wieków była przebudowywana. Przykładem tych działań może być loggia kolumnowa na wewnętrznym dziedzińcu.

Wyglądać jak półtora nieszczęścia – ‘wyglądać źle, marnie’
Michał po nieprzespanej nocy wyglądał jak półtora nieszczęścia.

Pasować jak wół do karety – ‘wcale, zupełnie nie pasować’
Seledynowe spodnie pasowały Joli jak wół do karety.

Robić z igły widły – ‘wyolbrzymiać coś, przesadzać’
Ten problem nie był tak poważny, aby robić z igły widły.

Wprawki, ćwiczenia, zadania
Zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie można udostępniać materiałów osobom trzecim.

Zadanie 1
Proszę zastosować poprawną formę.

A. Proszę …………………………….. (słoik, dżem).
B. Proszę …………………………….. (tabliczka, czekolada).
C. Proszę …………………………….. (paczka, makaron).
D. Proszę …………………………….. (kostka, masło).
E. Proszę ……………………………… (litr, mleko).

Zadanie 2
Proszę zastosować poprawną formę.

A. Bartosz nie lubi jeść …………………………. (kiełbasa, szynka).
B. Alicja nie lubi jeść ……………………………. (pomidor, ogórek).
C. Nina nie lubi pić ………………………………. (sok jabłkowy, kefir).
D. Krzyś nie lubi pić …………………………….. (herbata owocowa, maślanka).
E. Przemek nie lubi jeść ………………………… (ser, miód).

Zadanie 3
Proszę dopasować wyrazy i wyrażenia.
trzy róże, Francji, książki, koledze, krajobraz

A. Jaś szukał (czego?) ………………………………
B. Ola wybiera się (dokąd?) do……………………
C. Maja widzi (co?) ……………………………………
D. Kasia przygląda się (komu?) ……………………..
E. W wazonie stały (ile) ………………………………..

Zadanie 4
Przeczytaj poniższy tekst, a następnie zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe lub F- jeśli fałszywe.

Pieśce oraz niektóre gatunki łasic i zajęcy na zimę robią się również białe, dzięki czemu mniej się rzucają w oczy jako drapieżniki (pieśce i łasice) albo ofiary (zając bielak). Rzadka odmiana barwna pieśca staje się w zimie jasnoniebieska. Tak samo jak pardwa, piesiec ma futrzane “rakiety śnieżne”. Zwiększają one powierzchnię stóp i chronią przed zapadaniem się w śniegu, a dodatkowo utrzymują ciepło. Futro świetnie chroni przed chłodem.

A. Pieśce, łasice i zające to drapieżniki. P/F
B. Barwa pieśca zimą staje się jasnopopielata. P/F
C. Dzięki zmianie ubarwienia zwierzęta mniej rzucają się w oczy. P/F
D. Ochronę przed chłodem zapewnia futro. P/F
E. “Rakiety śnieżne” uniemożliwiają zapadanie się w śniegu. P/F

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A. Proszę słoik dżemu.
B. Proszę tabliczkę czekolady.
C. Proszę paczkę makaronu.
D. Proszę kostkę masła.
E. Proszę litr mleka.

Zadanie 2
A. Bartosz nie lubi jeść kiełbasy, szynki.
B. Alicja nie lubi jeść pomidora, ogórka.
C. Nina nie lubi pić soku jabłkowego, kefiru.
D. Krzyś nie lubi pić herbaty owocowej, maślanki.
E. Przemek nie lubi jeść sera, miodu.

Zadanie 3
trzy róże, Francji, książki, koledze, krajobraz

A. Jaś szukał (czego?) książki.
B. Ola wybiera się (dokąd?) do Francji.
C. Maja widzi (co?) krajobraz.
D. Kasia przygląda się (komu?) koledze.
E. W wazonie stały (ile) trzy róże.

Zadanie 4
A. F.
B. F.
C. P.
D. P.
E. P.

Dla dzieci

Zadanie 1
Połącz wyrazy.

Zadanie 2
Uzupełnij punkty.
wnuki, dziadkowie, rodzeństwo, dzieci, małżeństwo, rodzice

A. babcia i dziadek to
B. syn i córka to
C. mama i tata to
D. siostra i brat to
E. żona i mąż to
F. wnuczek i wnuczka to

Zadanie 3
Proszę podkreślić poprawną formę.

A. To jest moje/moja mama.
B. To jest moje/mój brat.
C. To jest moje/moja siostra.
D. To jest moja/mój babcia.
E. to jest moje/mój dziadek.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5
E. 1

Zadanie 2
A. babcia i dziadek to dziadkowie.
B. syn i córka to dzieci.
C. mama i tata to rodzice.
D. siostra i brat to rodzeństwo.
E. żona i mąż to małżeństwo.
F. wnuczek i wnuczka to wnuki.

Zadanie 3
A. To jest moje/moja mama.
B. To jest moje/mój brat.
C. To jest moje/moja siostra.
D. To jest moja/mój babcia.
E. to jest moje/mój dziadek.