Informacje o egzaminie z języka polskiego

Egzamin z języka polskiego trwa 120 minut.
Arkusz egzaminacyjny składa się z dwóch części: tekstu i wypracowania.
Część 1. zawiera dwa teksty – jeden literacki (wiersz, fragment utworu epickiego lub dramatu) i jeden nieliteracki (naukowy, popularnonaukowy lub publicystyczny), do których przygotowano dwa zestawy zadań zamkniętych (wymagają wskazania poprawnej odpowiedzi spośród podanych) i otwartych (wymagają sformułowania własnej odpowiedzi).
W części 2. znajdują się dwa tematy wypracowania do wyboru. Można wybrać i napisać wypracowanie twórcze (np. opowiadanie) lub zredagować wypracowanie o charakterze argumentacyjnym (np. rozprawkę).
Na egzaminie pojawią się zadania, które sprawdzą, czy znasz lektury obowiązkowe dla klas VII-VIII. Do obowiązkowej lektury szkolnej musisz się także odwołać w wypracowaniu, i to niezależnie od tego, czy będziesz pisać opowiadanie, czy rozprawkę.

Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z języka polskiego po ósmej klasie

Praca z tekstem nieliterackim: Anna Michalak, Maria Szarf “Dlaczego… Odpowiedzi na pozornie łatwe pytania”

“Chmury”
Życie na Ziemi nie mogłoby istnieć bez wody. Jest to jedyna substancja, która występuje w naturze w trzech stanach skupienia: ciekłym, stałym (lód) i gazowym (para wodna).
Prawie cała woda zgromadzona jest w oceanach. Pokrywają one 2/3 powierzchni naszej planety. Większość słodkiej wody na ziemi jest zamrożona – w postaci lodowców. Życie wszystkich organizmów lądowych zależy od ułamka (0,4%) zasobów słodkiej wody zawartej w rzekach, jeziorach i terenach podmokłych.
Głównym źródłem wody na Ziemi jest deszcz. A skąd się bierze? Woda z oceanów zamienia się przy powierzchni w parę wodną. W tej postaci unosi się w powietrzu coraz wyżej, gdzie w niższej temperaturze ulega skropleniu. W ten sposób powstają chmury. Mogą wędrować wiele kilometrów, zanim spadnie z nich deszcz, śnieg lub grad. Woda paruje również z powierzchni Ziemi, trafia do atmosfery z liści roślin. Eukaliptusy wyparowują tyle wody, że używa się ich do osuszania bagien.
Woda z deszczu czy śniegu wraca ze strumieniami i rzekami do morza. Przenika również do wód podziemnych, skąd może być pobierana przez rośliny. Woda w przyrodzie nieustannie krąży w wielkim, globalnym cyklu zamkniętym. Jej ogólna ilość nie zmienia się, zmienia się jedynie miejsce jej występowania i stan, w jakim występuje.
To nie do wiary, ale są miejsca na Ziemi, gdzie deszcz nie spadł od kilkuset lat. Na pustyni Atacama w Ameryce Południowej nie padało od … pięciu wieków! Najwięcej deszczu pada w Indiach, na południowych stokach Himalajów – w 1861 roku w Cherrapunji padł światowy rekord – ponad 20000mm/m2 (dla porównania – średnia roczna suma opadów w Polsce wynosi 600mm.
(Anna Michalak, Maria Szarf “Dlaczego… Odpowiedzi na pozornie łatwe pytania”, Poznań 2007.)

Zadanie 1
Uzupełnij poniższy tekst w taki sposób, aby stanowił streszczenie artykułu “Chmury”.

Tematem tekstu A. Michalak i M. Szarf jest …………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………
Autorki skupiają się na ………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
i dochodzą do wniosku, że ………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 2
Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

A. Chmury to skroplona w odpowiedniej temperaturze para wodna. P/F
B. Woda może występować w trzech stanach skupienia. P/F

Zadanie 3
Podaj dwa przykłady z tekstu, które udowadniają, że woda krąży w przyrodzie.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 4
Które stwierdzenie można uznać za tezę wynikającą z tekstu A. Michalak i M. Szarf?

A. Gospodarka zasobami wodnymi powinna być priorytetem.
B. Woda warunkuje istnienie każdej formy życia na świecie.
C. Należy dbać o czystość rzek, strumieni i oceanów.

Zadanie 5
Wskaż poprawną odpowiedź.

Tekst ma charakter
A. informacyjny.
B. poetycki.
C. literacki.

Zadanie 6
W wypowiedzeniu: ‘Woda w przyrodzie nieustannie krąży’ podkreślony wyraz można najlepiej zastąpić słowem

A. nagminnie.
B. nieprzerwanie.
C. notorycznie.

Zadanie 7
W wypowiedzeniu: ‘Życie na Ziemi nie mogłoby istnieć bez wody’ podkreślony czasownik występuje w rodzaju

A. męskoosobowym.
B. niemęskoosobowym.
C. nijakim.

Zadanie 8
Wypowiedzenie: ‘Jest to jedyna substancja, która występuje w naturze w trzech stanach skupienia’ to A/B, gdzie C/D.

A. zdanie pojedyncze.
B. zdanie złożone.
C. pierwsze zdanie jest podrzędne.
D. pierwsze zdanie jest nadrzędne.

Zadanie 9
Antonimem frazeologizmu ‘chodzić z głową w chmurach’ jest

A. bujać w obłokach.
B. chodzić mocno po ziemi.
C. mieć głowę w chmurach.

Zadanie 10
Przeczytaj fragment “Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza

Bo każda chmura inna: na przykład jesienna
Pełźnie jak żółw leniwa, ulewą brzemienna

A. W jaki sposób powyższy fragment nawiązuje do tekstu A. Michalak, M. Szarf?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
B. Jaki inny opis przyrody można odnaleźć w “Panu Tadeuszu”?
……………………………………………………………………………………………………………………………….

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
Tematem tekstu A. Michalak i M. Szarf jest rola wody w przyrodzie.
Autorki skupiają się na wyjaśnianiu zjawisk przyrodniczych związanych z wodą
i dochodzą do wniosku, że niemożliwe byłoby życie na Ziemi bez wody.

Zadanie 2
A. P
B. P

Zadanie 3
Woda z oceanów zamienia się w parę wodną, ta unosi się w powietrzu, by później ulec skropleniu.
Woda z deszczu wraca do strumieni, rzek, a w dalszej kolejności do oceanów.

Zadanie 4
B

Zadanie 5
A

Zadanie 6
B

Zadanie 7
C

Zadanie 8
B D

Zadanie 9
B

Zadanie 10
A. W obydwu tekstach jest mowa o chmurach.
B. np. opis lasów, stawów, nieba, pól, ogrodu.