Informacje o egzaminie z języka polskiego

Egzamin z języka polskiego trwa 120 minut.
Arkusz egzaminacyjny składa się z dwóch części: tekstu i wypracowania.
Część 1. zawiera dwa teksty – jeden literacki (wiersz, fragment utworu epickiego lub dramatu) i jeden nieliteracki (naukowy, popularnonaukowy lub publicystyczny), do których przygotowano dwa zestawy zadań zamkniętych (wymagają wskazania poprawnej odpowiedzi spośród podanych) i otwartych (wymagają sformułowania własnej odpowiedzi).
W części 2. znajdują się dwa tematy wypracowania do wyboru. Można wybrać i napisać wypracowanie twórcze (np. opowiadanie) lub zredagować wypracowanie o charakterze argumentacyjnym (np. rozprawkę).
Na egzaminie pojawią się zadania, które sprawdzą, czy znasz lektury obowiązkowe dla klas VII-VIII. Do obowiązkowej lektury szkolnej musisz się także odwołać w wypracowaniu, i to niezależnie od tego, czy będziesz pisać opowiadanie, czy rozprawkę.

Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z języka polskiego po ósmej klasie

Tekst literacki: Molier “Świętoszek” (fragment)

HARPAGON
Precz mi stąd zaraz, w tej chwili, bez tłumaczeń! Dalej, zabierać mi się z domu, ty arcyhultaju, ty urodzony wisielcze!
STRZAŁKA
(na stronie)
Nie widziałem w życiu takiej złej bestii, jak ten przeklęły starzec! Doprawdy, myślę czasem, że on ma diabła w sobie.
HARPAGON
Mruczysz jeszcze?
STRZAŁKA
Za co mnie pan wygania?
HARPAGON
Będziesz się pytał, za co, obwiesiu jeden? Umykaj czym prędzej, bo cię ubiję na miejscu!
STRZAŁKA
Cóż ja zrobiłem?
HARPAGON
To zrobiłeś, że chcę, abyś się wynosił.
STRZAŁKA
Mój pan, a syn pański, kazał mi tu czekać.
HARPAGON
To idź, czekaj na ulicy, a nie stercz mi w domu, jak szyldwach* na warcie, aby podpatrywać, co się dzieje, i ciągnąć ze wszystkiego korzyści. Nie chcę mieć bez ustanku pod nosem szpiega, zdrajcy, którego przeklęte oczy śledzą wciąż, co robię, pożerają wszystko, co posiadam, i myszkują na wsze strony, czyby się nie udało czegoś złasować.
STRZAŁKA
Jakże pan chcesz, u diabła, aby panu można było coś złasować? Jakim cudem tego dokazać, skoro wszystko zamykasz pod kluczem i stoisz na straży we dnie jak i w nocy?
HARPAGON
Będę zamykał, co mi się podoba, i stał na straży, ile tylko zechcę. Patrzcie mi wścibskich, którzy czuwają nad każdym moim krokiem! (po cichu na stronie). Drżę cały, czy on nie domyśla się czegoś o moich pieniądzach. (głośno). Ty może byłbyś zdolny rozsiewać plotki, że ja mam schowane pieniądze?
STRZAŁKA
Pan ma schowane pieniądze?
HARPAGON
Nie, łotrze, nie mówię tego wcale. (po cichu). To można oszaleć! (głośno). Pytam, ot tak, czy nie puszczasz takich bajeczek, aby mi na złość zrobić?
STRZAŁKA
Ech, cóż komu na tym zależy, czy pan masz, czy nie masz; dla nas to wychodzi na jedno i to samo.
HARPAGON
(zamierzając się, aby mu dać policzek)
Będziesz mędrkował! Ja ci to mędrkowanie prędko wybiję z głowy! Zabieraj się; ostatni raz ci powiadam.
STRZAŁKA
Dobrze więc: zabieram się.
HARPAGON
Czekaj: nie wynosisz czego z domu?
STRZAŁKA
Et! cóż bym mógł stąd wynieść?
HARPAGON
Chodź, chodź tutaj, niech zobaczę. Pokaż ręce.
STRZAŁKA
Oto.
HARPAGON
Drugie!
STRZAŁKA
Drugie?
HARPAGON
Tak.
STRZAŁKA
Oto.
HARPAGON
(wskazując na spodnie Strzałki)
Nic tutaj nie schowałeś?
STRZAŁKA
Niechże pan zobaczy.
HARPAGON
(obmacując spodnie Strzałki)
Te szerokie hajdawery**, to jakby stworzone na magazyny złodziejskie. Bardzo bym rad, aby kogo zaprowadziły na szubienicę.
(Harpagon przetrząsa kieszenie Strzałki.)
STRZAŁKA
(na stronie)
Niech zaraza wygniecie skąpstwo i dusigroszów!
HARPAGON
Hę? Co powiadasz?
STRZAŁKA
Co powiadam?
HARPAGON
Tak; co powiadasz o skąpstwie i dusigroszach?
STRZAŁKA
Mówię, żeby zaraza wygniotła skąpstwo i dusigroszów.
HARPAGON
O kimże to chcesz mówić?
STRZAŁKA
O dusigroszach.
HARPAGON
Któż to są ci dusigrosze?
STRZAŁKA
Obrzydliwcy i brudasy.
HARPAGON
Ale kogo przez to rozumiesz?…
STRZAŁKA
Cóż się pan o to tak troszczy?
HARPAGON
Bo mi się podoba. […]
STRZAŁKA
Zabroni mi pan wymyślać na skąpców?
HARPAGON
Nie; ale zabronię odpowiadać i być zuchwałym. Milczeć!
STRZAŁKA
Nie wymieniłem nikogo.
HARPAGON
Piśnij jeszcze, a kości ci połamię.
STRZAŁKA
Uderz w stół…
HARPAGON
Nie zmilczysz?
STRZAŁKA
Niech stracę. […]
HARPAGON
No, to z panem Bogiem. Ruszaj do wszystkich diabłów!
STRZAŁKA
(na stronie)
Ładna odprawa, daję słowo!

*Szyldwach – wartownik, strażnik.
**Hajdawery – szerokie, bufiaste spodnie, szarawary.

Zadanie 1
Oceń prawdziwość poniższych informacji. Wybierz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.

A. Bohaterowie rozmowy należą do tej samej grupy społecznej.
B. Bohaterowie okazują sobie wzajemny szacunek.

Zadanie 2
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Harpagon podejrzewa Strzałkę o

A. chęć kradzieży jego rzeczy.
B. szkalowanie jego syna przed innymi.
C. kłamstwa na temat jego majątku.

Zadanie 3
A. Uzupełnij przerwaną wypowiedź służącego
“Uderz w stół, …………………………………………..

B. Jaki ma ona związek z przedstawioną sceną?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 4
W wyrazie ‘ślepiec’ występuje formant -ec. Jaką funkcję pełni tego typu formant w wyrazach? Zaznacz właściwą odpowiedź.

A. nazywa wykonawców czynności.
B. nazywa miejsca, w których się coś robi.
C. nazywa nosicieli cech.

Zadanie 5
Wyraz ‘dusigrosz’ to

A. zestawienie.
B. złożenie.
C. zrost.

Zadanie 6
Dla jakiego stylu charakterystyczne są poniższe przykłady? Zaznacz właściwą odpowiedź.

“Hę?”, “obrzydliwcy”, “u diabła”

A. styl artystyczny.
B. styl naukowy.
C. styl potoczny.

Zadanie 7
Do kogo adresowany jest monolog “na stronie”?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 8
A. Z wypowiedzenia “Ja ci to mędrkowanie prędko wybiję z głowy” wypisz rzeczownik utworzony od czasownika.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
B. Podaj formę czasownika, od której został utworzony ten rzeczownik.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
C. Objaśnij własnymi słowami znaczenie tego czasownika.
……………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 9
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź.

Komizm sytuacyjny polega na

A. wyszydzeniu cech psychicznych bohaterów.
B. ośmieszeniu wypowiedzi postaci.
C. przedstawieniu zabawnego zdarzenia.

Zadanie 10
A. Który bohater z lektury obowiązkowej był podobny w swoim zachowaniu do Harpagona?
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
B. Podaj argument z utworu potwierdzający tę cechę.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A. F
B. F

Zadanie 2
A

Zadanie 3
A. Uderz w stół, a nożyce się odezwą.
B. Wypowiedź służącego sugeruje, że właśnie Harpagon jest skąpym człowiekiem.

Zadanie 4
C

Zadanie 5
B

Zadanie 6
C

Zadanie 7
Monolog “na stronie” jest adresowany do publiczności.

Zadanie 8
A. mędrkowanie.
B. mędrkować.
C. popisywać się swoją wiedzą, zwykle pozorną.

Zadanie 9
C

Zadanie 10
A. Ebenzer Scrooge.
B. Na przykład: mieszka w starym domu, jada w tanim barze, oszczędza na ogrzewaniu.