Język polski, szkoła podstawowa

Kto pyta, nie błądzi, czyli jak zachować się na ulicy

Wydawać się może, że każdy potrafi przemieszczać się po chodniku. To przecież nic trudnego. Może i tak byłoby, gdybyśmy byli jedynymi użytkownikami ulicy. Tak nie jest. Poruszając się po chodniku, musimy przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa i odpowiedzialności nie tylko za siebie ale też za innych. Jak powinniśmy się zachować?
• Po chodniku nie biegamy, nie jeździmy na rowerze, rolkach itd.
• Po chodniku idziemy uważnie tak, aby nie wpadać na przechodniów ani ich nie potrącać. Jeżeli zdarzy nam się taka niezręczność, to wtedy koniecznie przeprośmy. Możemy to uczynić unosząc otwartą dłoń do góry lub słownie. Jeżeli ktoś wobec nas popełni taką niezręczność, to przyjmijmy przeprosiny i nie róbmy złośliwych uwag pod adresem naszego winowajcy.
• Jeżeli idziemy w grupie, starajmy się nie zajmować całej szerokości trotuaru.
• Jeżeli idziesz wąskim chodnikiem z koleżanką, to należy przepuścić ją przodem.
• Jeżeli idziesz z dwiema koleżankami, to powinieneś iść w środku.
• Jeżeli idzie dziewczyna w towarzystwie kolegów, to ona zajmuje miejsce pomiędzy nimi.
• Jeżeli idą dwie pary, to dziewczyny idą z przodu, a chłopcy z tyłu.
• Unikajmy bardzo głośnych rozmów, bo nie jest to w dobrym tonie.
• Na drugą stronę ulicy zawsze przechodzimy na pasach. Jeżeli nie ma popularnej ‘zebry’, to starajmy się zachować w takiej sytuacji szczególną ostrożność.

Bajki-pomagajki „Karnawałowy bal”

W karnawale urządza się bale. Te słowa uporczywie powracały do Julki od kilku dni. Z jednej strony cieszyła się, że w szkole odbędzie się karnawałowa zabawa, zwłaszcza że Julka uwielbiała tańczyć. Z drugiej zaś strony martwiło ją to, że trzeba było przebrać się za kogoś. Julka nigdy nie wiedziała, kim chciałaby być na balu przebierańców. W przedszkolu to sprawa była prosta, gdyż dziewczynki były albo księżniczkami, albo wróżkami. Julka jako czwartoklasistka nie mogła przywdziać stroju przeznaczonego dla małych dziewczynek. Im bliżej zabawy, tym Julka miała markotniejszą minę.
– Juleczko, czy coś cię martwi? – zagadnęła podczas spaceru babcia.
– A i owszem – odparła zgnębionym głosem dziewczynka. – Zupełnie nie mam pojęcia, za kogo mogłabym się przebrać. A karnawałowy bal zbliża się wielkimi krokami. Przecież nie mogę być wróżką czy księżniczką – dodała.
Babcia popatrzyła na wnuczkę uważnym wzrokiem.
– A może będziesz Anią z Zielonego Wzgórza – powiedziała po chwili babcia.
– Skąd taki pomysł? – odrzekła zaskoczona Julka.
– To proste. Jesteś podobna do Ani i z wyglądu i charakteru – odrzekła babcia.
Julka zaczęła rozmyślać nad słowami babci. Miała rude włosy, była rezolutna, pomysłowa i koleżeńska. Poza tym bardzo lubiła tytułową bohaterkę powieści Lucy Maud Montgomery i to od pierwszego czytania.
– Babciu, to fantastyczny pomysł – powiedziała uradowana dziewczynka.
Zaraz po powrocie ze spaceru do domu, Julka sporządziła listę rzeczy potrzebnych do tego, aby móc się przeobrazić w Anię z Zielonego Wzgórza. I już nie mogła doczekać się karnawałowej zabawy.

Warto przeczytać książkę „Dynastia Miziołków”

Wydarzenia przedstawione są w formie pamiętnika i opowiada o nich Miziołek. Ma on 12 lat, a jego przydomek pochodzi od rymowanki, którą wypowiedział, kiedy był dwuletnim szkrabem. Mamiszon to jego mama, która chociaż nie potrafi gotować systematycznie podejmuje się tego wyzwania. Papiszon to jego tata, pasją którego są komputery. Kaszydło to jego czteroletnia siostra, która uwielbia się przebierać. Mały Potwór to jego dwuletnia siostra. Domownikiem jest też Ogryzek, szczur, którego chłopiec dostał od Fify. Miziołek opisuje zarówno to, co dzieje się w szkole, jak i życie domowe. A ponieważ jest bystrym obserwatorem niepozbawionym poczucia humoru, to wydarzenia, o jakich pisze są bardzo ciekawe i śmieszne. Pisze o swoich kolegach z klasy, z którymi świetnie się dogaduje i lubi z nimi spędzać czas, o nauczycielach, a zwłaszcza o wychowawczyni pani Barszcz, która nie ma poczucia humoru, gdyż nie śmieszą jej niewinne żarty uczniów. Opisuje szalone pomysły mamy, która co chwilę zmienia swoje zainteresowania, a to medytuje, a to gra na mandolinie, a to znów zaczyna pisać powieść. Opisuje też pomysły swojej siostry Kasi, która uwielbia donosić rodzicom o niezbyt pochlebnych poczynaniach brata. Miziołek czasami złości się na swoje siostry, które potrafią narobić bałaganu w jego pokoju, ale jest wobec nich troskliwy i opiekuńczy, a nawet od czasu do czasu poświęca się i idzie z nimi do teatru, chociaż uważa to za straszny obciach. Dynastia Miziołków to wspierająca i kochająca się rodzina, a nieporozumienia, które czasami się pojawiają pomiędzy domownikami należy traktować z przymrużeniem oka (Joanna Olech „Dynastia Miziołków”, Wydawnictwo Literatura).

Warto obejrzeć film „Robaczki z Zaginionej Doliny”

Reżyser: Helene Giraud, Thomas Szabo
Gatunek: animowany, przygodowy
Rok produkcji: 2013
O czym jest film?
W malowniczych okolicznościach przyrody wybucha wojna mrówek. Pracowite czarne rywalizują z plemieniem czerwonych o wielki skarb – pudełko pełne kostek cukru. Nieoczekiwanie w ich zmagania o pyszne słodkości miesza się niesforna mała biedronka, która zgubiła rodziców. Waleczny robaczek zasila szeregi czarnych i wspólnie z nimi broni skarbu przed czerwonymi łakomczuchami. To zaledwie początek niezwykłych przygód małej biedronki i jej przyjaciół w bajecznie kolorowej Zaginionej Dolinie.

Wiedza w pigułce

Kim był Archimedes?
Archimedes żył w III wieku p.n.e. Był jednym z najwybitniejszych matematyków, filozofów i wynalazców starożytności. Odkrył prawo wyporu cieczy i podobno swojego odkrycia dokonał podczas kąpieli w wannie. Wyskoczył z niej wówczas krzycząc „eureka”, co oznacza „znalazłem”. Zaprojektował też system dźwigni, tzw. śrubę Archimedesa, służącą do usuwania wody z zatopionych statków. Ten wynalazek funkcjonuje do czasów obecnych i jest wykorzystywany do transportowania wody z niższego poziomu na wyższy.

Co to jest Tadż Mahal?
Tadż Mahal położony jest w pobliżu miasta Agra w Indiach. Jest to grobowiec zbudowany dla Mumtaz Mahal, żony mongolskiego władcy Indii, szacha Dżahana. Budowlę zaczęto wznosić w 1629 roku, ukończono zaś 20 lat później. Grobowiec zbudowano z białego marmuru. Ozdobiony jest urokliwymi minaretami czyli wieżami oraz kopułami.

Co to były „cukry”?
Cukier spajany był gumą dragonową, dzięki czemu można było formować słodką masę. Z niej zaś budowano wykwintne ozdoby stołu, np. piramidy, herby. Biesiadnicy po kawałku łamali te arcydzieła sztuki kulinarnej, chociaż trzeba powiedzieć, że cieszyły one oczy, ale nie były dość smaczne.

Do czego służą łzy?
Łzy to sterylny, czyli idealnie czysty płyn, służący do zwilżania gałki ocznej. Łzy zawierają także czynniki bakteriobójcze, które chronią nasz organizm przed wniknięciem bakterii do naszego organizmu poprzez śluzówkę oka. Ten sterylny płyn produkowany jest w niewielkich ilościach. Solidny płacz wzmaga produkcję tego płynu. Przyczyną wzmożonego wydzielania łez może też być śmiech, kaszel, silny wiatr, niektóre związki chemiczne czy też ciało obce, które wpadnie do oka.

Co oznacza powiedzenie „wykręcić się sianem”?
Pewien królewski błazen zaprosił skąpych dworzan na wino. Kiedy oni raczyli się trunkiem, kazał przynieść siano i zaczął z niego wyplatać powróz. Gospodarz trzymał w piwnicy jeden koniec, a błazen w miarę rosnącego powrósła wyszedł na zewnątrz. Tam drugi koniec plecionki dał żakom, a sam uciekł. Kiedy biesiadnicy zobaczyli, że go nie ma musieli sami zapłacić za trunki.